Je vind ze wel vaker langs de vloedlijn: kleine witte, zwarte of soms gekleurde plastic korrels. Meestal zijn dit pellets, een halffabricaat van de plasticindustrie, die tijdens vervoer verloren zijn geraakt. Soms zijn het bio beads, een korrel die bij de (Engelse) rioolwaterzuivering gebruikt worden om chemische stoffen uit het water te halen. Bij heftige regen spoelen deze korrels in de overstorten mee de zee op. De laatste weken zijn dit soort bio beads in groten getale aangespoeld langs de Nederlandse kust.
Door de grote hoeveelheden kwamen gemeenten en vrijwilligers in actie om ze op te ruimen. Maar hoe doe je dat? De korrels zijn zo groot als een erwt en vallen door de normale strandzeefmachines heen. Het probleem is ook de verspreiding. “De eerste vloedlijn is nog overzichtelijk maar bij het volgende tij verspreiden de korrels over een groter gebied. Het is dus zaak om er snel bij te zijn. Soms komt er in het opvolgende tij weer een nieuwe lading korrels aan land. Als je dan net alles hebt opgeruimd kun je opnieuw beginnen,” licht Roel Deesker van Spaarnelande b.v. toe.
Op 28 maart kwam de eerste melding binnen bij gemeente Hoek van Holland. In de week die volgde, spoelden de korrels ook bij andere kustgemeenten aan:
Maasvlakte
PZC (1 april)
Hoek van Holland
Rijnmond Nieuws (3 april)
Hart van Nederland (2 april)
WOS (6 april)
Zandvoort
Zandvoortsdagblad (29 maart)
Uit een kleine inventarisatie van Spaarnelanden b.v. bleek dat Gemeenten Den Haag, Scheveningen, Katwijk, Noordwijk, Velsen, Heemskerk en Texel op 4 april nog geen meldingen hadden ontvangen over de korrels.
Opruimmethoden
Er bestaat nog geen efficiënte manier om de korrels op te ruimen. Het formaat en de verspreiding van de vervuiling is het grootste probleem. Handmatig met een zeef is voorlopig het meest doelmatig maar tijdrovend.
Op Schiermonnikoog is al enige ervaring opgedaan met het opruimen van plastic korrels omdat daar door de ramp met de MSC ZOË massa’s aanspoelde. Zij gebruiken een speciaal hiervoor ontworpen zandzuiger. 1 vandaag (30 maart).
In Hoek van Holland werd de vervuiling handmatig opgeschept. Het zand/korrelmengsel werd in de laadbak van een shovel gemengd met water en zo uitgespoeld via een kleine zeef. Het zand spoelt dan weg en de korrels blijven achter.
Op 11 maart reageerde Mark van der Meer van MRD marinesupport op een melding van vrijwilligers op het strand van Neeltje Jans. Daar lagen kleine witte en zwarte korrels. Mark heeft samen met Firma Jaro uit Stellendam speciaal voor deze korrels een strandstofzuiger ontwikkeld. In 4 dagen hebben ze hiermee het strandje van ca 2 kilometer lang schoongemaakt. Iedere dag moesten ze het hele strand opnieuw doen, omdat er steeds weer nieuwe korrels aanspoelden. Het werkt het best bij laag water als het strand te berijden is en als het zand vochtig is. Dat zorgt ervoor dat er minder zand meekomt bij het opzuigen van de korrels. De machine is geïntegreerd op een tractor en heeft een brede slang die vertakt in 2 kleinere slangen met een smalle zuigmond. De komende weken wordt de machine verder verbeterd met o.a. een zeef waar het opgezogen materiaal doorheen gespoten wordt. De korrels worden dan opgevangen.
Melding
De korrels die begin april aanspoelde zijn overigens niet afkomstig van de MSC ZOË zoals sommigen beweren. Al jaren spoelen bio beads en pellets aan op de Nederlandse kust. Ze vallen doorgaans weinigen op omdat ze zo klein zijn. Laten we nu de korrels in de publieke aandacht zijn, ervoor zorgen dat elke volgende vervuiling in ieder geval gemeld wordt (via schone stranden of nurdlehunt). De beste oplossing is natuurlijk dat de vervuilers er voor gaan zorgen op tijd in te grijpen bij spillage of overstortschade.