Wattenstaafjes, rietjes, wegwerpbestek en -borden, ballonnenstokjes, roerstaafjes en andere plastic wegwerpvoorwerpen. Het Europees Parlement wil dat plasticartikelen waarvoor betaalbare alternatieven zijn vanaf 2021 worden verboden. Woensdag 24 oktober werd het wetsvoorstel van de Europese Commissie met 571 stemmen voor en 53 goedgekeurd door het Europese Parlement. Dit voorstel beperkt zich echter niet alleen tot SUPs (Single Used Plastics). Het treft ook de visserij. Positief.
De vervuiler betaalt
In het voorstel wordt uitgebreid ingegaan op ghost nets of verloren visnetten in zee. Vertegenwoordigers van KIMO en VisNed reisden en 2017 en 2018 regelmatig af naar Brussel om in expertmeetings input te leveren voor de wetgeving. Dit heeft ertoe geleidt dat niet de vissers en ook niet de coöperaties die de netten samenstellen gaan betalen voor eventueel extra netafval dat terug wordt gebracht naar de havens. In plaats daarvan zal Europa haar pijlen richten op de producenten van plastic visnetten. Zij worden gestimuleerd circulair te handelen en recycling te bevorderen. Bovendien worden ze financieel verantwoordelijk voor de extra kosten die het inzamelen en verwerken van oude visnetten met zicht meebrengt.
Bestaande wetgeving
Het verlies of opzettelijk achterlaten van netwerk in de zee wordt aangepakt door middel van de wetgeving over havenontvangstvoorzieningen en de visserijcontroleverordening. Beide worden momenteel herzien. Zo wordt het rapporteren van verloren vistuig en het terughalen van verloren vistuig aangescherpt. Kunnen we voorschriften verwachten over het beter markeren van visnetten. En gaan vissers deel uitmaken van een systeem waarbij je één afvalstoffenheffing betaalt die het recht geeft om alle soorten afval in de havens af te geven, inclusief oude visnetten. Maar er is geen specifieke stimulans om ervoor te zorgen dat zoveel mogelijk afval wordt teruggebracht naar wal. Daarnaast is er geen goede verdeling van de kosten van de verwerking van oude of opgeviste visnetten.
Een voorstel vóór de vissers
Het op 24 oktober goedgekeurde voorstel zorgt ervoor dat oud netwerk als afzonderlijke afvalstoom wordt behandeld. Dit moet zorgen voor betere regulatie en afgifte. In Nederland gaat dit over het algemeen goed, maar dit is niet in alle landen het geval. Het gebeurt nog te vaak dat netmateriaal in zee verdwijnt. Het doel van het voorstel is dat vissers overal in Europa hun netafval op een goede manier kwijt kunnen. Als er meer afval aan land wordt gebracht en de voorzieningen voor afvalverwerking moeten worden aangepast, zullen de havenbijdragen echter stijgen. Hiervoor zullen de vissers niet hoeven te betalen. In plaats daarvan wordt een financieringsmodel geïntroduceerd waarbij de extra kosten voor rekening komen van de producenten van plastic visnetten.