De laatste tijd is er veel discussie over het gebruik van kunstgrasvelden. Een kunstgrasveld bestaat uit een mat van synthetische vezels die tussen de 3 en 6 cm uitsteken. Over de mat strooit men zand om alles op zijn plek te houden en daaroverheen het rubbergranulaat. Deze korrels zorgen ervoor dat men beter grip heeft en slidings kan maken. Rubbergranulaat, kunststofkorrel of astroturf, zomaar een aantal benamingen voor eenzelfde categorie producten, de synthetische korrels die worden gebruikt op kunstgrasvelden.
Centraal in de discussie staat de gezondheid van sporters die spelen op de kunstgrasvelden en worden blootgesteld aan de schadelijke stoffen in het rubbergranulaat. Het probleem is echter veel groter en breder, de korrels moeten jaarlijks in grote hoeveelheden worden aangevuld. Dit betekent dat de korrels van het veld verdwijnen… in het milieu. KIMO pleit dan ook voor een totale stop op het gebruik van rubberkorrels op grasvelden.
Voor de korrels worden meestal oude autobanden gemaakt, deze bevatten giftige stoffen als lood en benzeen. Deze stoffen hebben mogelijk negatieve gevolgen voor de volksgezondheid. De kans is daarnaast groot dat de giftige stoffen uitlogen en in de bodem terecht komen.
Naast deze mogelijke gevolgen voor de volksgezondheid hangt er echter nog een serieus milieugevaar samen met het gebruik van kunststofgraskorrels. Wie wel eens gesport heeft op een dergelijk veld weet maar al te goed dat ze zich overal verspreiden, ze blijven achter in kleding en schoenen en raken zo verstrooid in het milieu. Eenmaal in het milieu zorgen de korrels voor dezelfde problemen als andere microplastics, ze vervuilen de landbouw, worden gegeten door dieren en belanden via stroompjes, rivieren en kanalen in zee.
Per voetbalveld ligt 100 tot 120 ton aan rubbergranulaat in Denemarken is berekend dat per jaar per voetbalveld ongeveer 5 ton aan granulaat moet worden bijgestort. De aanname is dat de helft hiervan in het milieu terecht is gekomen oftewel 2.5 ton per veld dit resulteert in 640 ton per jaar van alleen al de voetbalvelden in Denemarken. In Zweden heeft men berekend dat het verlies van kunststofkorrels van sportvelden de op een na grootste bron is van milieuvervuiling, na autobanden.
De Volkskrant heeft berekend dat in Nederland voor alleen al de voetbalvelden 1000 ton aan nieuw granulaat per jaar nodig is. Daar zijn hockeyvelden, atletiekbanen en andere sportvelden waar de korrels worden gebruikt dus nog niet in meegenomen. Enkel als microplastics zijn deze korrels een enorme bedreiging voor ons milieu en een grote bron voor de plastic soep. Als de korrels uiteindelijk nog giftig blijken te zijn, is de impact op het milieu, ons grondwater en de voedselketen nog vele malen groter.
Bronnen:
Swedish sources and pathways for microplastics to the marine environment
Microplastics: Occurrence, effects and sources of releases to the environment in Denmark
Volkskrant: Van kunstgras voetbalveld tot plastic soep
Headfoto Plastic Soup Foundation