Dit is een van de vier thema-artikelen in aanloop naar de KIMO-conference getiteld De Balans van het Strand op 10 december 2020. De artikelen gaan nader in op strandbeheer in relatie tot natuur, evenementen, openbare ruimte en duurzaamheid. We wensen u veel inspiratie toe.
Strand als duurzaamheidsopgave
Veertig kilometer Walchers strand beheren met extreme piekdruktes, toenemende recreatiedruk, vierhonderdveertig ton publieksafval per jaar en de wens om in 2030 volledig CO2 neutraal te zijn. Hoe doet de Stichting Strandexploitatie Veere dat?
Interview vanuit het thuiskantoor van Tim Wouters, directeur-bestuurder Stichting Strandexploitatie Veere:
Inbestedingsopdracht
De Stichting Strandexploitatie Veere (SSV) zorgt al sinds 1999 voor het beheer en onderhoud, exploitatie en bewaking van de stranden en het beheer van de wandelpaden en overgangen in de duinen van Walcheren. SSV werkt volgens een inbestedingsopdracht van de gemeente Veere, welke iedere vier jaar wordt vernieuwd. Als er tussendoor aanpassingen nodig zijn, komt dit ter sprake in de structurele overleggen. De lijnen zijn kort. Met toestemming van de gemeente Veere heeft de stichting haar werkveld in 2019 uitgebreid naar de gemeente Vlissingen.
De stichting beheert veertig kilometer strand met vijfentachtig strandovergangen, zesendertig wc’s, acht strandposten en tweeëntwintig buitenposten. In de winter heeft de stichting negentien mensen in dienst en in de periode van april tot oktober breidt de ploeg uit met honderdvijfenzeventig seizoenarbeiders, waarvan de meesten van het eiland komen. De strandwacht bijvoorbeeld is een hechte groep lokale jongeren, die samen trainingen doorlopen en jaarlijks terugkomt. Ze werven ook actief nieuwe strandwachten onder de jeugd op het strand.
“De helft van de energievoorziening van ons bedrijf is CO2-neutraal. Ik denk dat de zorg voor een duurzame toekomst ook bijdraagt aan de balans van het strand.“ – Tim Wouters, Stichting Strandexploitatie Veere
Drukkere stranden
Zeeland heeft in de zomer te maken met een enorme toename van het aantal mensen in de regio door het toerisme. Bekend is dat het overgrote deel komt voor de strandbeleving. Het vermoeden is dat dit de komende jaren, met de steeds heter wordende zomers, alleen nog maar zal toenemen. De heer Wouters merkt deze groei ook op bij de stranden van Walcheren. ”Als er tijdens de bouwvak een paar mooie dagen zijn, kun je zeker zijn van piekdruktes. Ook blijven mensen langer op het strand: vroeger ging men om half vijf naar huis om te eten, maar nu is het om half tien soms nog druk. We kunnen hier flexibel mee omgaan. Het betekent dat het beheer pas later in de avond aan de slag gaat met de schoonmaak. Ook de strandbewaking is aangepast: deze stopte eerst om 18.00u maar wordt nu met een kleinere ploeg voortgezet tot 20.00u.” Deze winter wordt verder nagedacht hoe er nog beter ingespeeld kan worden op de toenemende recreatiedruk.
“Om de drukte de baas te kunnen zet SSV ook in op de beleving van het achterland. Door de aanloop naar het strand netjes te houden en het bieden van voldoende voorzieningen, zoals een bankje om even uit te rusten halverwege de voor Walcheren zo typerende steile strandovergangen, gedragen mensen zich bewuster en verspreidt het publiek zich over een groter gebied, waardoor het strand minder vol wordt.” – Tim Wouters, Stichting Strandexploitatie Veere
CO2-neutraal in 2030
SSV wil in 2030 volledig CO2-neutraal zijn en onderzoekt alle mogelijkheden: elektrische voertuigen, zonnepanelen, strandwachten op mountainbikes.
In 2019 is op het strand bij Dishoek de eerste volledig recyclede en energie-neutrale strandpost gebouwd. Het gebouw heeft zonnepanelen en infraroodverwarming. Delen van de oude strandpost zijn hergebruikt, de fundering is van de veersteiger in Vlissingen, de buitenbekleding is gemaakt van afgekeurde vlonders en de trap is een oude duintrap. Het is de bedoeling om alle toekomstige bouwwerken van de stichting CO2-neutraal te bouwen. PZC heeft hier vorig jaar een artikel over geschreven.
Ook in de mobiliteit worden voorzichtige stappen gezet van diesel naar elektrische 4×4’s. Dit is nog geen gangbaar product, daarom zal volgend jaar als eerste stap een volledig elektrisch rijdend strandvoertuig van kleiner formaat aangeschaft worden. Voordeel van een kleiner voertuig is dat deze makkelijker in te zetten is om op drukke dagen tussen de bezoekers door te kunnen bewegen. Het voertuig moet uiteraard wel geschikt blijven om een slachtoffer met medische begeleiding te kunnen vervoeren. Lees meer over duurzame ambitie van SSV in dit artikel van Delta puur Zeeuws groen.
Afvalscheiding op het strand
De Veerse stranden produceren per jaar vierhonderdveertig ton publieksafval. Om uit te zoeken of dit afval gescheiden kan worden ingezameld, loopt er sinds 2019 In Domburg een proef met inzameling van drie stromen: PMD, papier en restafval. De strandbezoekers worden gemotiveerd te scheiden door nudging-teksten zoals: “95% scheidt zijn afval”. Dit werkt goed, al neemt de scheidingbereidheid wel af tijdens de piekuren. Uit ervaring van de afgelopen twee jaar blijkt dat papier geen hoogwaardige afvalstroom is om dat het teveel is vervuild met etensresten. De PMD-stroom is wel geschikt, maar bevat nu nog te veel glaswerk. De stichting gaat volgend jaar ook glascontainers op het strand aanbieden en hoopt hiermee zowel de glas als de PMD-stroom zuiverder te krijgen.
Foto’s in dit artikel zijn van Mechteld Jansen