Dit is een van de vier thema-artikelen in aanloop naar de KIMO-conference getiteld De Balans van het Strand op 10 december 2020. De artikelen gaan nader in op strandbeheer in relatie tot natuur, evenementen, openbare ruimte en duurzaamheid. We wensen u veel inspiratie toe.
Strand als openbare ruimte
Het Banjaardstrand is de parel van Noord-Beveland en sinds kort voorzien van een nieuwe strandopgang waarbij de inrichting bijdraagt aan de beleving voor de strandbezoeker. Er zijn pratende prullenbakken, bankjes, een fietsenstalling, vlonders, een lokale friettent, alles in dezelfde stijl. Hoe komt zo een herinrichting tot stand? En hoe faciliteer je alle belangen?
Interview vanuit het thuiskantoor van Janet Janssen Daalen, senior beleidsmedewerker Economie, Recreatie & Toerisme bij de gemeente Noord-Beveland:
Het schoonste strand
Noord-Beveland is een eiland met een vijftig kilometer lange kustlijn, die vooral grenst aan de Oosterschelde en het Veerse meer. Daar waar de kust de Noordzee raakt, ligt het drie kilometer lange Banjaardstrand. Vader Bertus en zoon Jos van Halst, eigenaren van Strandpaviljoen ‘de Banjaard’, zorgen voor dit kleine stukje kust. Als huurder van het strand zorgen zij al drie generaties onder andere voor het schoonhouden van dit strand en het repareren van prullenbakken, vlonders en zo meer. Mede door hun inzet krijgt het Banjaardstrand al jaren de hoogste waardering voor het schoonste strand van Nederland.
“Balans van het strand is een balans tussen natuur, recreatie en educatie. Dat mensen het gevoel hebben dat het gebied een DNA heeft. Dat ze het gebied in hun hart sluiten en kunnen zeggen: “Hier voel ik me thuis.” – Janet Janssen Daalen, gemeente Noord-Beveland
Ontwikkelen van een strand
De strandopgang van het Banjaardstrand heeft in 2019 een make-over gehad. De aanleiding was het Landelijke Kustpact waaruit in 2017 de Zeeuwse kustvisie werd ontwikkeld. Hierin zijn aandachtsgebieden aangewezen. Het Banjaardstrand was zo een aandachtsgebied. De opdracht was om een landschap te creëren waar natuur en recreatie samengaan en het gebied beter vindbaar te maken voor de bezoeker. De gemeente Noord-Beveland heeft in overleg met alle partijen in de omgeving een plan gemaakt, waarin verder gekeken werd dan het strand. Het gaat om het onthaal: het strand begint al voordat je de duinen oversteekt. Fase 1 van dit plan werd in 2018 goedgekeurd door de raad en in 2019-2020 werd dit onderdeel gerealiseerd. Hierbij is dankbaar gebruik gemaakt van subsidies van de Rijksoverheid en Provincie Zeeland.
Fase 1
De inrichting draagt bij aan de beleving voor de strandbezoeker. De route van de parkeerplaats tot de strandovergang is 550 meter. Deze lange route is in een stijl ontworpen: bankjes en een fietsenstalling en zelfs de lokale friettent hebben dezelfde uitstraling. Er zijn pratende prullenbakken met zes verschillende boodschappen in het Zeeuws. De dixies zijn vervangen door een zelfreinigende toiletunit met led-scherm met toeristisch informatie. En op het hoogste punt staat een spotter, waarmee je zesentwintig filmpjes kan bekijken over de omgeving.
Pratende prullenbakken
“We hebben destijds inspiratie opgedaan bij gemeente Katwijk die toen net klaar waren met de aanleg van hun duinboulevard” vertelt Janet. Zij hadden zich de vraag gesteld: Hoe kun je gedrag van bezoekers beïnvloeden zodat er minder afval in het milieu terecht komt. En hoe krijg je afval dat al op de grond ligt toch nog in de prullenbak? Zo is de pratende prullenbak bedacht, naar het voorbeeld van de Efteling. PZC heeft hier een item van gemaakt
Fase 2
Om niet achter te blijven bij de andere kustgemeenten, zijn er nu vergevorderde plannen voor een kwaliteitsslag voor de slufter. Dit westelijke deel van het Banjaardstrand loopt bij hoog water onder en is een klein natuurgebiedje dat ook gebruikt wordt als toegangsroute naar het strand. Om deze twee belangen te faciliteren, wordt onderzoek gedaan naar de mogelijkheid van een vlonderpad op palen. Bij het herinrichten van zo’n plek kun je een prachtige combinatie maken van natuurherstel, recreatie en educatie. Staatsbosbeheer en de gemeente onderzoeken dan ook gezamenlijk de mogelijkheden, en als het haalbaar is, wordt het project door beide partijen uitgevoerd. Voor dit projectonderdeel zal andermaal een subsidie aangevraagd worden bij het Rijk (RegioDeal) en ook zal de Provincie om subsidie worden gevraagd. Dit gebeurt onder stoom en kokend water, omdat de mogelijkheid voor een subsidieaanvraag eind 2020 afloopt.
Film en foto’s: Sandee Groen